เมื่อเห็น “ขนมปัง” หรือ “พาย” สักชิ้น หนึ่งในสิ่งที่ดึงดูดสายตาและทำให้เรารู้สึกอยากลิ้มลอง คือ เปลือกด้านนอก ที่มีสีทองเงางามและส่งกลิ่นหอมกรุ่น การจะได้พื้นผิวขนมสวยงามอย่างนี้ เบื้องหลังมักมี “Egg Wash” เป็นตัวช่วยเพิ่มเสน่ห์ อาจเป็นชั้นบาง ๆ ที่เราทาลงบนผิวของขนมก่อนนำเข้าอบ เพื่อให้เกิดสี รสสัมผัส และความหอมที่เป็นเอกลักษณ์
โรงเรียนสอนทำเบเกอรี่ และ ขนมอบ KNOWHOWBAKE ขออาสาพาทุกคนไปรู้จัก Egg Wash อย่างละเอียด ตั้งแต่ส่วนผสม วิธีใช้ ไปจนถึงเทคนิคปรับสูตรให้เหมาะกับเมนูขนมอบของคุณ ไม่ว่าจะเป็นขนมปัง พาย หรือเพสตรี้ต่าง ๆ
เลือกอ่านบางหัวข้อ
Egg Wash คืออะไร?
Egg Wash คือส่วนผสมของไข่ (ทั้งฟอง ไข่แดง ไข่ขาว หรือไข่ทั้งฟอง) ผสมน้ำ นม หรือครีมเล็กน้อย ซึ่งใช้ทา (หรือพ่น) บนผิวขนมปังก่อนอบ เพื่อให้ขนมมีผิวเงาสวย มีสีทอง และบางครั้งยังช่วย “ผูก” ให้ท็อปปิ้งติดกับผิวขนม เช่น เมล็ดธัญพืช หรือผลไม้แห้ง
Egg Wash ไม่ได้มีสูตรตายตัว เราสามารถปรับเปลี่ยนสัดส่วนและส่วนผสมได้ตามความต้องการของสีและความเงา เช่น อยากได้เปลือกเหลืองสวย อยากได้ผิวขนมเหลืองอ่อน หรืออยากเพิ่มรสชาติเล็กน้อย เป็นต้น
ส่วนประกอบหลักของ Egg Wash
- ไข่
- ไข่ขาว (Egg White): ให้ความเงาได้ดี แต่สีอ่อน
- ไข่แดง (Egg Yolk): เพิ่มสีสัน (เหลืองทองถึงน้ำตาลทอง) และเงาให้ขนมปังได้สวยงาม
- ไข่ทั้งฟอง (Whole Egg): ได้ทั้งสีสันและความเงาในระดับกลาง ๆ เป็นสูตรที่นิยมมาก
- ของเหลวผสม
- น้ำ (Water): ช่วยให้ Egg Wash เนื้อเหลว ทาง่าย ลดการติดข้น
- นม (Milk) หรือ ครีม (Cream): เสริมให้สีของ Egg Wash เข้มขึ้น ผิวขนมปังจะมีความมันและนวลมากยิ่งขึ้น
- เกลือหรือน้ำตาลเล็กน้อย: บางสูตรใส่เพื่อช่วยแตกโปรตีนในไข่ ทำให้ทาได้ง่ายขึ้น และช่วยเสริมสีหรือรส
- เครื่องปรุงอื่น ๆ: เช่น เครื่องเทศ หรือสมุนไพรป่น (หากต้องการกลิ่นเฉพาะ)
- อุปกรณ์
- แปรงซิลิโคนหรือแปรงขน: ใช้ทา Egg Wash บาง ๆ บนผิวขนม
- สเปรย์: บางร้านมืออาชีพใช้ขวดสเปรย์เพื่อฉีด Egg Wash ได้สม่ำเสมอ แต่ต้องแน่ใจว่าผงไข่และส่วนผสมละลายดี
สูตรพื้นฐานของ Egg Wash
ต่อไปนี้เป็นสัดส่วนคร่าว ๆ ของการทำ Egg Wash ที่คุณสามารถปรับใช้ได้ตามต้องการ:
- Egg Wash สูตรมาตรฐาน
- ไข่ 1 ฟอง (ทั้งฟอง)
- น้ำหรือ นม 1 ช้อนโต๊ะ
- ตีผสมให้เข้ากันด้วยส้อมหรือตะกร้อมือ
- Egg Yolk Wash สำหรับสีเข้ม
- ไข่แดง 1 ฟอง
- นม 1 ช้อนโต๊ะ
- ตีผสมให้เนียนเพิ่มสีเหลืองทองเข้มสวย
- Egg White Wash สำหรับผิวเงาอ่อน ๆ
- ไข่ขาว 1 ฟอง
- น้ำ 1 ช้อนโต๊ะ
- ตีให้เข้ากัน เน้นเพิ่มเงาบาง ๆ แต่ไม่เน้นสีจัด
- Egg Wash + Cream สำหรับความมันเงา
- ไข่ทั้งฟอง 1 ฟอง
- ครีม 1 ช้อนโต๊ะ
- ให้ผิวขนมปังมีความชุ่มฉ่ำ และได้สีเข้มเล็กน้อย
Tip: สามารถเติมเกลือเล็กน้อย (ประมาณ 1/8 ช้อนชา) เพื่อช่วยให้ไข่แตกตัว ละลายและทาง่าย
วิธีการใช้ Egg Wash อย่างถูกต้อง
- ระยะเวลาที่เหมาะสมในการทา
- ส่วนใหญ่จะทา Egg Wash บนขนมปังหลังจากที่โดว์พักหมักรอบสุดท้าย (Final Proof) และโดว์ขึ้นตัวเกือบพร้อมอบแล้ว เพื่อไม่ให้ผิวหน้าเสียหายจากการแตะต้องมากเกินไป
- บางสูตรอาจทา 2 รอบ: รอบแรกเมื่อผิวเริ่มเซ็ตตัว และรอบสองก่อนอบ เพื่อเพิ่มความเงาและสี
- เทคนิคการทา
- ใช้แปรงจุ่ม Egg Wash เล็กน้อย แล้วปัดเบา ๆ ให้ทั่วผิวขนม อย่าให้ชุ่มเกินไป เพราะ Egg Wash จะไหลเยิ้ม หรือหยดลงบริเวณรอยต่อ
- ระวังอย่ากดแปรงแรงเกินไป เพราะอาจทำให้โดว์ยุบตัวได้ โดยเฉพาะขนมปังที่ฟูเต็มที่
- การตกแต่งหน้าขนมปัง
- หลังทา Egg Wash หากต้องการโรยเมล็ดงา เมล็ดทานตะวัน หรือธัญพืชอื่น ๆ ให้ทำทันที Egg Wash จะทำหน้าที่เสมือน “กาว” ช่วยยึดเมล็ดเหล่านั้นไว้
- หากต้องการแต่งหน้าด้วยน้ำตาลเม็ด หรือเครื่องตกแต่งเบเกอรี่อื่น ๆ ก็สามารถทำหลังทา Egg Wash ได้เช่นกัน
- เตรียมอบ
- อย่าลืมวอร์มเตาอบตามอุณหภูมิที่สูตรกำหนด (ส่วนใหญ่ 180-200°C ขึ้นกับชนิดขนม) ประมาณ 10-15 นาทีล่วงหน้า
- เมื่ออบเสร็จจะได้ขนมที่ผิวด้านบนสีเหลืองทอง เงาสวย และหอมกรุ่นน่ารับประทาน
ข้อควรระวังและปัญหาที่พบบ่อย
Egg Wash ไหลเยิ้มลงด้านข้าง
- อาจเกิดจากทามากเกินไป หรือแรงเกินไปจนเคลือบหนาเกิน บางครั้งอาจส่งผลให้ขนมปังไหม้บริเวณขอบ
- วิธีแก้: แตะเบา ๆ ให้พอเคลือบหน้าขนมปังบาง ๆ
สีเข้มเกินหรือผิวไหม้เร็ว
- ไข่มีโปรตีนและน้ำตาลเล็กน้อย จึงเกิดเมลลาร์ด (Maillard Reaction) ได้ไว ทำให้ผิวหน้าไหม้ได้ถ้าอบนานหรืออุณหภูมิสูงเกินไป
- วิธีแก้: ลดอุณหภูมิเตาอบลงเล็กน้อย หรือครอบฟอยล์บนขนมปังเมื่อสีที่ต้องการถึงระดับแล้ว
ผิวขนมไม่เงาหรือเป็นฟอง
- บางทีเกิดจากการตีไข่ไม่เข้ากันดี หรือมีฟองอากาศใน Egg Wash
- วิธีแก้: ตีไข่ให้เนียน และกรอง (Strain) หากมีเศษไข่ขาวติด ก่อนนำไปทาบนผิวขนม
Egg Wash มีกลิ่นคาว
- ใช้ไข่ไม่สด หรือทิ้งไว้นานเกินไปหลังผสม (ควรใช้ทันที)
- วิธีแก้: เลือกไข่คุณภาพดี แยกภาชนะก่อนผสม ตีให้เนียน และทำตามสูตรใหม่ทุกครั้ง
ถาม-ตอบ (FAQs) เกี่ยวกับ Egg Wash
จำเป็นไหมที่ต้องใช้น้ำหรือครีมผสมกับไข่?
ไม่จำเป็น 100% แต่การเติมน้ำ นม หรือนิดหน่อยของครีมจะช่วยให้ Egg Wash เนื้อเหลวและทาง่ายขึ้น ลดการจับตัวเป็นก้อน และเพิ่มความเงาหรือเพิ่มเฉดสีตามต้องการ
ทา Egg Wash ก่อนอบ หรือหลังอบ?
ส่วนใหญ่ทาก่อนอบ หรือระหว่างอบ (เช่น ดึงถาดออกมาทาซ้ำ) เพื่อให้สีเกิดในกระบวนการอบ ถ้าทาหลังอบจะไม่สร้างสีหรือเงาได้ตามที่ต้องการ
Egg Wash เหลือเก็บไว้ใช้ครั้งหน้าทำได้ไหม?
ไม่แนะนำให้เก็บไว้นาน เพราะไข่ดิบเป็นวัตถุดิบที่เสียง่าย หากจำเป็นจริง ๆ ควรเก็บในตู้เย็นไม่เกิน 24 ชั่วโมง และปิดฝาให้สนิท แต่ยังเสี่ยงที่กลิ่นและคุณภาพอาจเปลี่ยนไป
Egg Wash ชนิดไหนเหมาะกับขนมปังชนิดใด?
ไข่ทั้งฟอง + นม: เหมาะกับขนมปังทั่วไป โดนัทอบ และครัวซองต์ ช่วยให้ได้สีเหลืองทองปานกลางถึงเข้ม
ไข่แดง + ครีม: เหมาะกับพาย ขนมปังหวาน หรือเพสตรี้ที่ต้องการสีเข้มและเงา
ไข่ขาว + น้ำ: สำหรับขนมที่ต้องการสีอ่อน เงานิด ๆ เช่น ขนมปังกะโหลก หรือเมนูที่ไม่ต้องการให้มีกลิ่นไข่
มีวิธีทดแทน Egg Wash สำหรับคนแพ้ไข่ไหม?
สามารถใช้นมละลายกับน้ำตาลเล็กน้อย หรือผสมน้ำเชื่อม (Syrup) เพื่อทาบนผิวขนมปัง ช่วยให้เกิดสีและเงาได้บ้าง แม้ไม่เทียบเท่าไข่ แต่ก็เป็นทางเลือกสำหรับผู้แพ้ไข่
บทสรุป: Egg Wash ตัวช่วยเพิ่มความสวยงามและเสน่ห์ให้ขนมอบ
“Egg Wash” อาจดูเป็นขั้นตอนเล็ก ๆ แต่มีบทบาทสำคัญมากในการสร้างความสวยงาม น่าทาน และเพิ่มความหอมให้กับขนมอบ ทั้งขนมปัง พาย คุกกี้ หรือเพสตรี้ ด้วยการเลือกใช้ไข่ (ไข่ทั้งฟอง ไข่แดง หรือไข่ขาว) ผสมกับของเหลวที่เหมาะสม เราสามารถปรับเฉดสี ความเงา และรสชาติได้ตามใจชอบ
โรงเรียนสอนทำเบเกอรี่ KNOWHOWBAKE : The School of Baking and Pastry แนะนำให้ทุกคนลองทดลองปรับสูตร Egg Wash ในเมนูต่าง ๆ โดยสังเกตผลลัพธ์ของสีและกลิ่น เพื่อหารูปแบบที่ลงตัวสำหรับสูตรของคุณเอง อย่าลืมระวังเรื่องปริมาณและเวลาอบ เพื่อไม่ให้ผิวขนมปังไหม้หรือไหลเยิ้มจนเสียรูปทรง เพียงเท่านี้ เมนูเบเกอรี่ของคุณจะมีเสน่ห์มากขึ้นและทำให้ผู้ที่เห็นต้องอยากลิ้มลองอย่างแน่นอน
“เพียงแค่ชั้นบาง ๆ ของ Egg Wash ก็สามารถเปลี่ยนขนมธรรมดา ให้กลายเป็นขนมปังหรือเพสตรี้ที่เปลือกเงาสวย สะท้อนความพิถีพิถันในทุกคำ” – KNOWHOWBAKE : The School of Baking and Pastry
มาลองปรับสูตร Egg Wash และเพิ่มลูกเล่นใหม่ ๆ ให้กับขนมอบของคุณ แล้วพบกับความมหัศจรรย์ของรสสัมผัสและสีสันที่ทำให้เมนูที่คุณรัก ยิ่งน่าประทับใจมากขึ้น!